Sơ đồ máy phát điện xoay chiều 1 pha

Sơ đồ máy phát điện xoay chiều 1 pha là kiến thức nền tảng quan trọng giúp người dùng hiểu rõ nguyên lý hoạt động cũng như cấu tạo cơ bản của máy phát điện. Đây không chỉ là thông tin hữu ích dành cho sinh viên ngành điện, kỹ sư mà còn cần thiết với các doanh nghiệp đang sử dụng máy phát điện công nghiệp trong sản xuất, kinh doanh. 

Trong bài viết dưới đây, Dianyo PowerGen sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết về sơ đồ máy phát điện xoay chiều 1 pha, nguyên lý hoạt động cũng như ứng dụng thực tế, giúp bạn có cái nhìn toàn diện và chính xác nhất.

Tổng quan máy phát điện xoay chiều

Máy phát điện xoay chiều là thiết bị có nhiệm vụ biến đổi cơ năng thành điện năng dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ. Đây là loại máy phát điện phổ biến, được ứng dụng rộng rãi trong sinh hoạt gia đình cũng như trong các lĩnh vực sản xuất, đặc biệt ở các hệ thống máy phát điện công nghiệp.

Nguồn năng lượng đầu vào của máy phát điện xoay chiều là cơ năng được cung cấp từ nhiều loại động cơ khác nhau như: động cơ đốt trong, tuabin hơi, tuabin khí… Sau khi chuyển đổi, đầu ra của máy phát điện sẽ tạo ra dòng điện xoay chiều và điện áp xoay chiều, đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dùng.

Các loại máy phát điện xoay chiều hiện nay

Hiện nay, máy phát điện xoay chiều được chia thành 2 loại chính:

- Máy phát điện xoay chiều 1 pha: Thường được sử dụng trong gia đình, cửa hàng hoặc những nơi có nhu cầu điện năng vừa và nhỏ. Cấu tạo đơn giản, dễ vận hành, phù hợp với các thiết bị điện thông dụng.

- Máy phát điện xoay chiều 3 pha: Thường ứng dụng trong các lĩnh vực sản xuất, nhà máy, bệnh viện, công trường,  xí nghiệp… nơi cần công suất lớn và dòng điện ổn định. Đây là loại máy thường gặp trong hệ thống máy phát điện công nghiệp.

Cấu tạo của máy phát điện xoay chiều

Máy phát điện xoay chiều có cấu tạo cơ bản gồm hai bộ phận chính:

- Phần cảm (Rôto): Bao gồm các nam châm điện, có nhiệm vụ tạo ra từ thông. Khi rôto quay, từ thông biến thiên sẽ sinh ra dòng điện cảm ứng.

- Phần ứng (Stato): Là hệ thống các cuộn dây điện cố định, được bố trí đối xứng và giống nhau về kích thước. Đây là nơi trực tiếp tạo ra dòng điện xoay chiều.

Ngoài hai thành phần chính này, trong máy phát điện xoay chiều còn có các bộ phận quan trọng khác như: đầu phát, hệ thống xả, hệ thống nhiên liệu và hệ thống làm mát… giúp thiết bị vận hành ổn định và bền bỉ.

Sơ đồ máy phát điện xoay chiều 1 pha

Máy phát điện xoay chiều 1 pha là loại máy tạo ra dòng điện xoay chiều một pha, thường có điện áp 220V - 230V và tần số 50 - 60Hz. Đây là dòng máy được sử dụng phổ biến trong gia đình, cửa hàng nhỏ, hoặc các thiết bị dân dụng. Về cấu tạo, máy phát điện 1 pha gồm nhiều bộ phận kết hợp chặt chẽ, giúp thiết bị vận hành ổn định và cung cấp nguồn điện an toàn.

- Rôto (phần quay): Bao gồm hệ thống các nam châm điện, được bố trí xen kẽ cực Bắc - Nam để tạo từ trường. Khi quay, rôto sinh ra từ thông biến thiên, làm xuất hiện suất điện động cảm ứng.

- Stato (phần tĩnh): Là hệ thống cuộn dây đồng có kích thước giống nhau, được gắn cố định trên một vòng trụ rỗng lõi. Dòng điện xoay chiều được tạo ra từ đây và đưa ra ngoài để sử dụng.

Khi rôto quay, từ trường biến thiên sẽ đi qua các cuộn dây của stato, tạo ra dòng điện cảm ứng xoay chiều. Nhờ bộ điều chỉnh điện áp, máy có khả năng duy trì mức điện áp ổn định, tự động điều chỉnh cường độ dòng điện và tốc độ, đảm bảo cấp điện liên tục và an toàn.

Sơ đồ máy phát điện xoay chiều 3 pha

Với máy phát điện xoay chiều 3 pha, phần cảm (rôto) là nam châm điện được nuôi bằng dòng điện một chiều, quay quanh trục cố định để tạo ra từ trường biến thiên. Phần ứng (stato) gồm 3 cuộn dây giống nhau về kích thước và số vòng, được đặt lệch nhau 120°. Đây là loại máy được ứng dụng nhiều trong máy phát điện công nghiệp, thường dùng tại nhà máy, xí nghiệp, khu công nghiệp với nhu cầu công suất lớn và nguồn điện ổn định.

Các cách đấu dây máy phát điện 3 pha

Mắc hình sao (Y):

3 điểm cuối của các cuộn dây nối chung với nhau, tạo thành điểm trung tính. Cần 4 dây: 3 dây pha và 1 dây trung tính. Nếu tải cân bằng, dòng điện trung tính bằng 0. Quan hệ điện áp: Ud = √3 × Up.

_Đối với cách mắc hình sao, 3 điểm cuối pha nối với nhau tạo thành một điểm trung tính

Mắc hình tam giác (Δ):

Các cuộn dây được nối tiếp đầu-cuối để tạo thành vòng khép kín hình tam giác. Chỉ cần 3 dây pha, không có dây trung tính. Điện áp hiệu dụng tại mỗi tải bằng điện áp dây (Ud).

Sơ đồ của máy phát điện xoay chiều 3 pha mắc hình tam giác

Chuyển đổi điện áp từ 3 pha sang 1 pha

Thực tế, dòng điện 3 pha có thể coi như 3 nguồn 1 pha ghép lại. Do đó, bạn hoàn toàn có thể lấy điện 1 pha (220V) từ nguồn 3 pha (380V) bằng cách:

• Sử dụng 1 dây pha (nóng) kết hợp với dây trung tính (mát).

• Điện áp đầu ra thu được sẽ là 220V, phù hợp cho thiết bị 1 pha.

Kết luận

Hiểu rõ sơ đồ máy phát điện xoay chiều 1 pha và 3 pha sẽ giúp bạn dễ dàng hơn trong việc lựa chọn, lắp đặt và vận hành thiết bị. Với nhu cầu sinh hoạt hộ gia đình, máy phát điện 1 pha là lựa chọn tối ưu. Trong khi đó, với nhà máy, xí nghiệp hay các máy phát điện công nghiệp, dòng máy 3 pha sẽ đảm bảo cung cấp nguồn điện dự phòng mạnh mẽ và ổn định.

Nếu bạn đang quan tâm đến việc lựa chọn và lắp đặt máy phát điện xoay chiều, hãy liên hệ ngay với Dianyo PowerGen đơn vị nhập khẩu và phân phối máy phát điện công nghiệp hàng đầu, cam kết cung cấp sản phẩm chính hãng cùng giải pháp điện năng tối ưu nhất cho mọi nhu cầu. Hãy liên hệ Dianyo PowerGen qua Hotline: 058 553 7777 hoặc truy cập website: https://dianyopowergen.com/ để được hỗ trợ ngay hôm nay!