Hướng dẫn vận hành máy phát điện công nghiệp an toàn, đúng chuẩn kỹ thuật

Việc nắm rõ hướng dẫn vận hành máy phát điện công nghiệp không chỉ giúp thiết bị hoạt động ổn định, mà còn đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người sử dụng và kéo dài tuổi thọ máy. Trong các nhà máy, xưởng sản xuất hay công trình xây dựng, máy phát điện công nghiệp thường là thiết bị quan trọng, hỗ trợ duy trì nguồn điện liên tục. 

Bài viết dưới đây Trung Điện Hà Nội sẽ hướng dẫn bạn chi tiết cách vận hành máy phát điện công nghiệp sử dụng bộ điều khiển thông minh Deepsea (DSE6120 / DC52D MK3) được ứng dụng phổ biến trên nhiều dòng máy như Cummins, Dianyo, Yuchai, Mitsubishi,...

Giới thiệu chung về máy phát điện công nghiệp

Trước khi đi vào chi tiết hướng dẫn vận hành máy phát điện công nghiệp, việc hiểu rõ nguyên lý hoạt động và cấu tạo cơ bản của máy là yếu tố quan trọng giúp người dùng sử dụng thiết bị hiệu quả và an toàn. Máy phát điện công nghiệp chạy dầu diesel hoạt động dựa trên nguyên lý động cơ diesel đốt cháy nhiên liệu để tạo mô-men xoắn, sau đó đầu phát điện chuyển hóa mô-men này thành dòng điện xoay chiều cung cấp cho tải.

Một tổ máy phát điện diesel tiêu chuẩn bao gồm các bộ phận chính như:

• Động cơ diesel: Bộ phận tạo công suất cơ học.

• Đầu phát điện: Biến đổi năng lượng cơ học thành điện năng.

• Bồn dầu: Được tích hợp dưới máy hoặc dùng bồn rời đối với máy công suất lớn (thường từ 1000 kVA trở lên).

• Tủ bảo vệ đầu phát: Gồm thiết bị đóng cắt như MCCB hoặc ACB, đảm bảo an toàn điện và kết nối với phụ tải.

• Bộ ắc quy khởi động và bộ sạc ắc quy tự động: Giúp máy khởi động ổn định và duy trì nguồn sạc liên tục.

• Bình giảm thanh: Giảm tiếng ồn khi máy hoạt động.

• Vỏ chống ồn (nếu có): Tăng khả năng cách âm, đặc biệt cần thiết trong môi trường dân cư hoặc trong nhà.

• Bộ điều khiển thông minh: Trung tâm điều phối và kiểm soát toàn bộ hoạt động máy, phổ biến với dòng điều khiển Deepsea như DSE6120 hoặc DC52D MK3.

Tìm hiểu về bộ điều khiển thông minh Deepsea dùng trong máy phát điện công nghiệp

Trong hướng dẫn vận hành máy phát điện công nghiệp do Trung Điện Hà Nội cung cấp, một thành phần quan trọng không thể bỏ qua là bộ điều khiển thông minh Deepsea giúp vận hành máy an toàn, chính xác và tiết kiệm thời gian. Bộ điều khiển này được phát triển tại Anh Quốc, hiện đang được sử dụng rộng rãi trên các dòng máy phát điện công nghiệp tại Việt Nam nhờ khả năng tích hợp linh hoạt và vận hành tự động.

Deepsea có thể tự động khởi động máy phát điện sau 20 giây khi mất điện lưới, tự động chuyển tải, giám sát thông số kỹ thuật và ngắt máy khi phát hiện bất thường. Giao diện màn hình rõ ràng, thân thiện giúp người vận hành dễ dàng theo dõi mức tải, áp suất dầu, nhiệt độ nước làm mát, mức nhiên liệu,…

Ba chức năng chính nổi bật của bộ điều khiển Deepsea gồm:

• Hiển thị thông số vận hành: Cập nhật thời gian thực các chỉ số như điện áp, dòng điện, tần số, mức nhiên liệu,…

• Cảnh báo thông minh: Khi thông số vượt ngưỡng cảnh báo, hệ thống phát tín hiệu bằng đèn và còi để người vận hành xử lý kịp thời.

• Bảo vệ và dừng máy tự động: Khi phát hiện tình trạng nghiêm trọng như quá tải, nhiệt độ cao, áp suất dầu thấp, Deepsea sẽ tự động dừng máy và chờ reset sau khi sự cố được khắc phục.

Các bước chuẩn bị quan trọng trước khi khởi động máy phát điện công nghiệp

Trong hướng dẫn vận hành máy phát điện dự phòng cho nhà máy, giai đoạn chuẩn bị trước khi khởi động máy là bước không thể bỏ qua nhằm đảm bảo an toàn và hiệu suất hoạt động tối ưu. Dưới đây là 5 bước kiểm tra cơ bản mà kỹ thuật viên nào cũng cần thực hiện trước khi đưa máy vào vận hành:

1. Kiểm tra vật cản & rò rỉ

Trước tiên, cần đảm bảo không có vật cản xung quanh máy – tránh tình trạng cánh quạt hút phải dị vật trong quá trình vận hành. Đồng thời, kiểm tra kỹ các vị trí dễ phát sinh rò rỉ như: bồn dầu, ống nhiên liệu, két nước làm mát, đường ống tuần hoàn và khu vực động cơ.

2. Kiểm tra mức nước trong két nước làm mát

Chỉ kiểm tra khi nước đã nguội (máy ngừng ít nhất 2–3 giờ). Dùng que thăm hoặc tay để xác định mức nước. Nếu thấp hơn 50mm so với miệng két, cần bổ sung kịp thời để đảm bảo khả năng làm mát trong suốt quá trình vận hành.

3. Kiểm tra mức nhiên liệu (dầu diesel)

Xác định lượng nhiên liệu còn lại để đảm bảo máy phát có thể hoạt động đủ thời gian theo kế hoạch. Với bồn dầu trong máy, xem mức dầu qua bảng điều khiển hoặc đồng hồ cơ. Với bồn ngoài, kiểm tra qua ống thủy hoặc tủ điều khiển.

4. Kiểm tra mức dầu bôi trơn (nhớt)

Rút que thăm dầu, lau sạch, rồi cắm lại và kiểm tra mức nhớt. Nếu thấp hơn vạch Min cần bổ sung, nếu vượt quá Max thì cần xả bớt. Việc duy trì đúng mức nhớt giúp bảo vệ động cơ trong suốt quá trình hoạt động.

5. Kiểm tra ắc quy & bộ sạc

Đảm bảo các đầu cáp nối ắc quy chắc chắn, không bị lỏng. Kiểm tra điện áp trực tiếp trên bộ điều khiển Deepsea – mức 24–27V là lý tưởng cho khởi động. Đồng thời, kiểm tra bộ sạc ắc quy từ điện lưới có hoạt động ổn định không.

Các bước vận hành máy phát điện công nghiệp ở chế độ bằng tay (Manual)

Đây là chế độ yêu cầu người vận hành trực tiếp thực hiện các bước khởi động và tắt máy ngay trên bộ điều khiển, thường được sử dụng trong trường hợp không cài đặt chế độ tự động hoặc khi cần kiểm tra máy thủ công. Dưới đây là 8 bước vận hành máy phát điện công nghiệp ở chế độ Manual mà bạn cần nắm rõ:

Bước 1: Chuyển Aptomat (hoặc ACB) về trạng thái OFF để ngắt tải, đảm bảo an toàn trong quá trình khởi động.

Bước 2: Vặn chìa khóa “POWER SWITCH” để cấp nguồn cho bảng điều khiển hoạt động.

Bước 3: Nhả nút dừng khẩn cấp “EMERGENCY” theo chiều mũi tên để đưa hệ thống về trạng thái sẵn sàng.

Bước 4: Ấn nút “STOP/RESET” để xóa các lỗi đã khắc phục trước đó.

Bước 5: Ấn nút “MANUAL” để kích hoạt chế độ vận hành bằng tay.

Bước 6: Nhấn nút “START” để khởi động máy phát. Đợi đến khi máy hoạt động ổn định.

Bước 7: Gạt Aptomat (hoặc ACB) sang ON để bắt đầu cấp điện cho phụ tải.

Bước 8: Khi cần tắt máy (hoặc khi điện lưới đã có lại), nhấn “STOP/RESET” để dừng hoạt động máy phát.

Thao tác đúng theo 8 bước trên không chỉ giúp vận hành máy hiệu quả mà còn tránh được các rủi ro kỹ thuật thường gặp trong vận hành máy phát điện công nghiệp. Đặc biệt, với các dòng máy sử dụng bộ điều khiển thông minh như Deepsea, quy trình này sẽ trở nên đơn giản và an toàn hơn rất nhiều.

Thiết lập chế độ tự động (Auto) khi vận hành máy phát điện công nghiệp

Trong hướng dẫn vận hành máy phát điện cho khu công nghiệp, chế độ vận hành tự động (Auto) là tính năng được sử dụng phổ biến tại các nhà máy, tòa nhà và hệ thống hạ tầng lớn nhờ khả năng tự động khởi động và cấp điện sau 20–30 giây khi xảy ra sự cố mất điện. Để đảm bảo máy hoạt động ổn định và an toàn ở chế độ này, người dùng cần thực hiện đúng quy trình cài đặt sau khi đã hoàn tất các bước kiểm tra bắt buộc và kiểm tra vận hành ổn định ở chế độ bằng tay.

6 bước thiết lập chế độ vận hành tự động cho máy phát điện

Bước 1: Đặt công tắc tủ ATS ở chế độ AUTO – cả máy và tủ chuyển nguồn phải cùng ở chế độ Auto.

Bước 2: Chuyển Aptomat (hoặc ACB) sang trạng thái ON để sẵn sàng cấp điện cho phụ tải.

Bước 3: Vặn chìa khóa POWER SWITCH để cấp nguồn cho bảng điều khiển.

Bước 4: Nhả nút EMERGENCY theo chiều mũi tên – thao tác bắt buộc để hệ thống sẵn sàng hoạt động.

Bước 5: Ấn nút STOP/RESET để xóa các lỗi đã xử lý.

Bước 6: Ấn nút AUTO – hoàn tất thiết lập chế độ vận hành tự động. Khi mất điện, máy sẽ tự khởi động và chuyển tải sau khoảng 20 giây.

Quan sát máy khi đang vận hành

Khi máy đang hoạt động, người vận hành cần thường xuyên quan sát để kịp thời phát hiện và xử lý sự cố:

• Màn hình bộ điều khiển: Theo dõi cảnh báo và thông số vận hành (áp suất dầu, nhiệt độ nước, mức tải, mức nhiên liệu…). Nếu có cảnh báo, cần khắc phục ngay.

• Hệ thống nhiên liệu: Kiểm tra ống cấp – hồi nhiên liệu, lọc nhiên liệu, các mối nối. Mức nhiên liệu không nên dưới 30% để tránh hiện tượng “air dầu” khiến máy ngừng hoạt động.

• Hệ thống thoát khói và thoát gió: Đảm bảo không có khói rò rỉ tại cổ xả, po giảm thanh. Gió nóng từ két nước cần được thoát hết ra ngoài phòng máy. Nếu không, nhiệt độ cao sẽ khiến bộ điều khiển ngắt máy để bảo vệ động cơ.

Việc thiết lập đúng chế độ Auto kết hợp với quan sát kỹ lưỡng trong quá trình vận hành sẽ giúp đảm bảo máy phát điện công nghiệp hoạt động bền bỉ, an toàn và hiệu suất cao trong mọi tình huống.

Các lưu ý an toàn quan trọng khi vận hành máy phát điện công nghiệp

Trong hướng dẫn vận hành máy phát điện công nghiệp, tuân thủ đúng chế độ vận hành và các nguyên tắc an toàn là yếu tố tiên quyết giúp thiết bị hoạt động ổn định, kéo dài tuổi thọ và đảm bảo an toàn cho người vận hành.

Chế độ vận hành máy phát điện công nghiệp

Chế độ chạy dài hạn (Continuous): Cho phép máy hoạt động liên tục không giới hạn thời gian trong năm, nhưng mức tải trung bình mỗi 24 giờ không vượt quá 70% công suất Prime.

Chế độ chạy liên tục (Prime): Máy được vận hành ở mức tải 100% công suất. Tuy nhiên, mỗi năm chỉ nên chạy tối đa 500 giờ ở chế độ này.

Chế độ chạy dự phòng (Standby): Cho phép máy chạy tải 110% công suất Prime, nhưng không quá 1 giờ sau mỗi 12 giờ hoạt động bình thường và không vượt quá 25 giờ mỗi năm.

Trách nhiệm của người vận hành

Người vận hành cần đọc kỹ tài liệu hướng dẫn vận hành máy phát điện công nghiệp, hiểu rõ nguyên lý hoạt động cơ bản, thực hiện kiểm tra định kỳ hàng tuần và bảo trì máy đúng quy định. Phòng máy cần sạch sẽ, trang phục gọn gàng, tránh sử dụng đồ rộng hoặc phụ kiện dễ bị cuốn vào bộ phận chuyển động.

Lưu ý an toàn khi vận hành

• Tuyệt đối không vận hành khi đang say rượu, mệt mỏi hoặc thiếu tỉnh táo.

• Không hút thuốc hoặc dùng thiết bị tạo tia lửa gần máy hoặc khu vực chứa nhiên liệu.

• Không mở két nước khi máy đang hoạt động để tránh bỏng do áp suất và nhiệt độ cao.

• Tránh tiếp xúc gần các bộ phận có nhiệt cao hoặc chuyển động mạnh như quạt gió.

• Khi tiếp nhiên liệu cần đeo khẩu trang để hạn chế hít phải hơi diesel.

• Luôn ngắt công tắc bình ắc-quy trước khi sửa chữa để tránh khởi động ngoài ý muốn.

Kết luận

Trên đây là những lưu ý và hướng dẫn vận hành máy phát điện công nghiệp mà Trung Điện Hà Nội cung cấp giúp hệ thống máy phát điện của các bạn hoạt động tối ưu công suất, bền bỉ và tránh xảy ra sự cố trong quá trình vận hành. Khách hàng có nhu cầu mua máy phát điện công suất lớn, an toàn, chính hãng hãy liên hệ ngay với Trung Điện Hà Nội để được tư vấn và hỗ trợ.